Shqiperia e udhekryqeve

Edhe pse jam larg Shqipërisë, fëmijërinë dhe një pjesë të rinisë e kam kaluar atje dhe sado që botën e quaj atdheun tim të madh, është kurdoherë një atdhe i vogël, një qytet, një fshat, një mal,një lumë apo një perëndim dielli ku na shkon mendja herë pas here. Pse Shqipëria e udhëkryqeve? Sepse mbeti udhëkryqeve në tërë historinë e saj, se lanë kurrë të zgjedhë rrugë po e tërhoqën me hir a me pahir në rrugë pa krye.

My Photo
Name:
Location: Berkeley, California, United States

Jam ai që nuk kam qenë Do të jem ai që nuk jam.

Friday, April 21, 2006

Kur e merr penën për pallë

Ne që jemi larg, çdo libër Shqipërie që na bie në dorë na gëzon e mallëngjen. Po kur i hap dhe lexon ç’kanë brenda, jo rrallë ndjen një pështjellim mendimesh dhe ndjenjën e nauzesë. Kështu më ndodhi me librin e Xhelil Gjonit, një një prej shtyllave më të forta të fundit, të diktaturës komuniste, ish kryredaktor dhe ish sekretar i partisë i disa rretheve dhe së fundi, i Tiranës, njeriu që nëmi publikisht e me sokëllima të rënda të ngujuarit në ambasada në 1990. E pra, këtij njeriu që është mësuar gjithë jetën me poste, ofiqe e privilegje, nuk i rrihet e nuk i pëlqen jeta e pensionistit. Ai nuk është i kënaqur sepse nuk është prapë në qendër të vëmendjes së opinionit publik dhe kujton me nostalgji vitet kur ishte dora e fortë e asaj diktature, që bënte sus intelektualët e zvetënuar të vendit. Dhe ndaj merr penën e shkruan kujtimet e tij mitomane. Xhelil Gjoni trim i rrallë, e rrëmben penën si pallë.

O Zot, ç’absurditete, demagogji e gënjeshtra përmban ky libër! Si është e mundur që logjika e një njeriu që nuk ka qenë aspak i lënë mëndsh të bjerret kësisoj? Shfletoni faqet dhe do të shihni se ky njeri beson vërtet se ka bërë një punë të vlefshme e të dobishme gjatë gjithë jetës së tij. Ai thotë se erdhi në Tiranë si sekretar i parë i partisë në një moment të vështirë, erdhi për të shpëtuar intelektualët e kryeqytetit që ishin goditur rëndë ( kush ishte ajo monstër që i kishte bërë kështu?) dhe harron se Partia e tij mëmë e solli si një kampion të forcës së diktaturës së proletariatit për të shtypur “gjarpërinjtë“ e liberalizmit. Dhe dihet mirë se si ky, gjoja mik i mirë i shkrimtarëve dhe artistëve, sillej me artistët mjeranë, me këngëtaret, poetët, gazetarët që bënin atë korrin e laradash të “ahengut” socialist që i ngrinte lavde partisë mëmë e udhëheqësit të madh fytyrëpetull, si një padron i vërtetë, që i dinte të gjitha e që i kishte në dorë të gjithë. Ai të ngrinte në përgjegjësi, të sillte nga rrethet në Tiranë, të jepte shtëpi, bëhej dhe miku i grave në shtëpitë ku e ftonin si mik. Pse nuk na tregon ky zotni për “sukseset” e tij me femrat, për të cilat flitej shumë nën zë, në atë periudhë? Se po të ishte besnik e shpatë e mprehtë e partisë, të lejohej edhe ndonjë kodoshllëk i vogël, mjafton që të mos bëhej bujë e madhe e të mos merrej vesh sa të ngjallje zilinë e atyre që kishe sipër teje. Dhe për të flitej shumë se nuk rrinte pa dy a tre dashnore në çdo rreth që e dërgonte partia me detyrën e lartë.

Pra në vend që të mos e zinte vendi e të merrte penën për të shkruar se si erdhi puna që një ideal fillimisht i pastër, edhe pse i gabuar, u bë një hile e mashtrim i madh për një popull të gjithë, se pse ai dhe shokët e tij degjeneruan në atë rrugë kur për vete si udhëheqës kishin privilegjet dhe popullin e mësonin të rronte edhe me bar, se si mashtruan, hoqën mënjanë, përndoqën, burgosën, torturuan e vranë mijra e mijra bile edhe nga rradhët e tyre, më rrëmben penën si pallë dhe zhgarravit ato rradhë... Po ai ka hak. Se nuk provoi në kurrizin e tij as një të mijtën e asaj dhune e mizorie që pësuan breza të tërë në gati gjysmë shekulli. Se as djali i tij, deputet e ministër i Shqipërisë demokratike e as të afërmit e miqtë e tij nuk pësuan asgjë bile përfituan prej lidhjeve e bëmave të tij. Se populli është popull; sa i madh është në madhështinë e vet aq i vogël është në vogëlsinë e vet. Se ka që dalin dhe i bëjnë këtij njeriu letra përdëllyese, ashtu si një shkrimtar trutharë në librin në fjalë, ku e merr malli për kohën e “babës”.

Ky turp nuk është i vetmi në jetën e Shqipërisë së gjorë. Shikoni lumin pafund të fjalëve të derdhura në gazetat tona, në revista, në emisionet televizive dhe forumet e interneteve. Flasin drejtues institucionesh të asaj kohe, anëtarë të komitetit qendror, ish gjykatës, ish hetues, ish diplomatë, ish spiunë, pjesëtarë familjesh të shquara të nomeklaturës së kuqe. Të gjithë apo pothuajse të gjithë tjerrin velin e gënjeshtrës. Rrallë gjen thërrime të vërtetash në këto vërshime të papërmbajtëshme. Dhe ka që i besojnë. Dhe thonë“ e mo, iku ajo kohë tani, është kohë tjetër...” Kur do të mësojë njëherë ky popull? Ata të gjithë e dinë dhe e çmojnë mirë demokracinë (sado që i merr malli për atë të shkretën diktaturë komuniste). E çmojnë se nga ajo janë të sigurtë, s’i burgos njeri edhe po të shajnë e përflasin, edhe po të mos votojnë a të votojnë për kë të duan, edhe po të kritikojnë qeveritë për këtë e për atë. As nuk i burgos njeri e as nuk i pushkaton njeri që të mos i dihet varri. Për këtë janë të sigurtë dhe e dinë mirë. Por respekti, ajo ndjenjë e paimponueshme dhe njerëzore që njeriu ka për njeriun, është më e fundit gjë që këta mjeranë të torrorisur në fundjetët e tyre ëndërrojnë të kenë prej popullit që i rrethon. Por këtë s’do ta kenë kurrë.

Me këtë ëndërr do të vdesin. Ky është dënimi demokratik për ta.

(Postuar n[ AlbanovaOnline, 17 shkurt 2006)

0 Comments:

Post a Comment

<< Home